Μετά τον Τραμπ, οι αρχηγοί- Τι θα συζητήσουν Μητσοτάκης και Τσίπρας

Όπως προανήγγειλε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ο πρωθυπουργός σκοπεύει, μετά την επιστροφή του από το επίσημο ταξίδι στις ΗΠΑ, να ενημερώσει προσωπικά τους πολιτικούς αρχηγούς για τις εξελίξεις σχετικά με την εξωτερική πολιτική.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι ο πρωθυπουργός θα ενημερώσει για τα αποτελέσματα του ταξιδιού του στις ΗΠΑ τους πολιτικούς αρχηγούς μόλις επιστρέψει. Πιθανότατα όπως είπε, οι συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς να ξεκινήσουν από την Δευτέρα 13 Ιανουαρίου.

Αναμφίβολα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταφέρει στους αρχηγούς το κλίμα που επικρατεί στον Λευκό Οίκο και το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με την κλιμακούμενη ελληνοτουρκική κρίση αλλά και τις νέες γεωπολιτικές συντεταγμένες στην περιοχή μας. Τα memoranda της Τουρκίας με την Λιβύη, η επαπειλούμενη αποστολή τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στο πλευρό του Σάρατζ και στον εμφύλιο πόλεμο με τον στρατηγό Χαφτάρ, η πιθανότητα η Τουρκία να προχωρήσει σε “εικονικές” γεωτρήσεις νοτίως της Κρήτης και η γενικότερη απειλή ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή μετά την δολοφονία του Ιρανού στρατηγού ΣουλεΪμανί από αμερικανικά drones, δημιουργούν νέα απειλητικά δεδομένα.

Η Ελλάδα χωρίς να το επιδιώκει θα βρεθεί πιθανότατα στη μέση μιας μεγάλης γεωπολιτικής κρίσης και ίσως κληθεί να αναλάβει ρόλους προς προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα διαπιστώσει την αμερικανική αμφισημία. Από την μια η σαφής στήριξη στο σχέδιο του EastMed μετά την υπογραφή του EastMed Act από τον Ντόναλντ Τραμπ, από την άλλη, όμως, η ταύτιση του Αμερικανού προέδρου με τον Ταγίπ Ερντογάν σε ευθεία, μάλιστα, σύγκρουση με το κλίμα στην Γερουσία και το Κογκρέσο, ακόμα και σε κύκλους του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ.

Η ελληνική διπλωματία γνωρίζει πως μέσα στο 2020 θα βρεθεί αντιμέτωπη με σκληρά διλήμματα και προκλήσεις. Το Κυπριακό είναι ένα απ΄ αυτά και αναμφίβολα η νέα στάση της Αθήνας που οδηγεί σε αποστάσεις από τις επιλογές της Κυπριακής ηγεσίας ίσως προκαλέσει προβλήματα. Δημοσιογραφικές πηγές στη Λευκωσία επισημαίνουν, άλλωστε, αυτή τη “νέα κατάσταση” και μεταφέρουν τη δυσφορία που επικρατεί σε πολιτικά κέντρα στο νησί.

Από την άλλη είναι μάλλον βέβαιο πως εντός του έτους θα ανακύψουν θέματα που θα εντείνουν το κλίμα για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η ενημέρωση της κοινής γνώμης είναι έως τώρα πλημελλής και επικρατεί σύγχυση καθώς πολλοί συχγέουν την Χάγη με τη συνεκμετάλλευση. Η ελληνική πλευρά πρέπει να αποφασίσει ταυτοχρόνως διάφορα πράγματα.

Θα οριοθετήσει, για παράδειγμα, την ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης ή θα επιχειρήσει να προσπεράσει τον “σκόπελο” μέσω μιας ενδιάμεσης κατάστασης, όπως η συμφωνία με την Αίγυπτο; Τι θα συμβεί εάν ο Ερντογάν προχωρήσει σε έρευνες ή γεωτρήσεις λίγο έξω από τα έξι ναυτικά μίλια;

Προσφυγή στη Χάγη, επίσης, η Ελλάδα μπορεί να επιλέξει μόνο εφόσον αναζητήσει συμφωνία επί συνυποσχετικού με την Τουρκία. Θα το πράξει; Και τι θα συμβεί εάν η Άγκυρα κάνει εκείνη το βήμα προσφυγής στη Χάγη, με δική της ατζέντα, ως έχει δικαίωμα;

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει πως όλα τα παραπάνω μπορεί να επιβαρύνουν το εσωτερικό πολιτικό κλίμα αλλά και τις λεπτές ισορροπίες στο ίδιο του το κόμμα. Υπάρχουν βουλευτές, όπως ο Μπάμπης Παπαδημητρίου και ο Γιάννης Λοβέρδος που δηλώνουν υπέρ της συνεκμετάλλευσης. Όσο αυτή η συζήτηση δεν γίνεται με σωστούς όρους ενημέρωσης του πολιτικού συστήματος και της κοινής γνώμης εγκυμονεί πολιτικούς κινδύνους. Διότι ελάχιστοι αντιλαμβάνονται πως κάτι τέτοιο θα αφορούσε επί της ουσίας την επήρρεια του Καστελόριζου και πολύ μικρότερη αξία και σημασία έχει σε ότι αφορά το Αιγαίο.

Ο πρωθυπουργός έχει σε γενικές γραμμές εξασφαλίσει κλίμα συναίνεσης από τον Αλέξη Τσίπρα, δίχως αυτό να σημαίνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα αφήσει να πέσει κάτω οιαδήποτε ευκαιρία για πολιτική αντιπαράθεση. Έχοντας υποστεί την διχαστική ρητορική της Ν.Δ σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, ο Αλέξης Τσίπρας αντιλαμβάνεται μεν τη συγκυρία και τις προκλήσεις, ωστόσο επιδιώκει να καταστεί σαφές πως η κυβέρνηση έχει διολισθήσει από παλαιότερες θέσεις της, κάτι που δικαιώνει σε μεγάλο βαθμό την δική του εξωτερική πολιτική.

Από την Κουμουνδούρου δηλώνουν πως ο Αλέξης Τσίπρας θα προσέλθει με θετική προδιάθεση στη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, ωστόσο λένε πως “η συναίνεση θέλει δύο και απαιτεί ειλικρίνεια”. Εάν, για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός επιλέξει την σύγκρουση στο πολιτικό πεδίο μιας “συναλλαγής” με το ΚΙΝΑΛ για εκλογικό νόμο και προεδρική εκλογή, τότε θα δυναμιτίσει το κλίμα…